Trang thông tin điện tử Tòa án nhân dân huyện Tiên Phước
Năm 2022 (theo số liệu thống kê của Tòa án, tính từ 01/10/2021 đến 30/9/2022), Tòa án nhân dân huyện Tiên Phước thụ lý là 50 vụ án hình sự với 75 bị cáo; đã giải quyết 49 vụ/74 bị cáo, đạt tỷ lệ 98%; còn lại 01 vụ/01 bị cáo (đang tạm đình chỉ vụ án, chờ kết quả truy nã). Trong số các vụ án đã giải quyết kết quả: Xét xử 43 vụ/ 68 bị cáo; trả hồ sơ cho Viện kiểm sát để yêu cầu điều tra bổ sung: 04 vụ/04 bị cáo; đình chỉ: 02 vụ/ 02 bị cáo; có 08 vụ án được lựa chọn để tổ chức xét xử phiên tòa rút kinh nghiệm.
Trong năm, công tác xét xử các vụ án hình sự cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không có án xét xử oan người không phạm tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Việc xét xử cho các bị cáo được hưởng án treo, xử phạt cải tạo không giam giữ đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật. So với năm 2021, số lượng án hình sự thụ lý tăng 02 vụ. Trong năm 2022, có nhiều vụ án hình sự đã thụ lý, giải quyết có tính chất phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng, nhiều loại tội danh; nổi cộm là tội “Trộm cắp tài sản”, “Đánh bạc”, các tội phạm liên quan đến ma túy.
Năm 2022, mặc dù tình hình đơn vị gặp nhiều khó khăn do thiếu biên chế; số lượng các vụ, việc có tính chất phức tạp mà đơn vị phải thụ lý, giải quyết tăng và do đại dịch Covid 19, thiên tai làm ảnh hưởng không ít đến công tác giải quyết, xét xử các loại án. Tuy nhiên, bằng sự phấn đấu, nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức, người lao động (CBCC, NLĐ), đơn vị đã hoàn thành tốt các chỉ tiêu đề ra, trong đó có chỉ tiêu về giải quyết, xét xử án hình sự; thực hiện tốt công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, đảm bảo tình hình an ninh, chính trị tại địa phương.
Để đạt được những kết quả như đã nêu, đơn vị đã tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau:
– Thứ nhất: Thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các vụ án hình sự
Lãnh đạo đơn vị thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các vụ án hình sự. Đối với những vụ án được phân công, các Thẩm phán đều tập trung nghiên cứu, nắm chắc hồ sơ vụ án, chuẩn bị đề cương điều khiển phiên tòa, lập kế hoạch xét hỏi phù hợp. Do đó, thời gian qua, các phiên tòa hình sự đều được tiến hành theo hướng đổi mới thủ tục xét hỏi và mở rộng tranh tụng tại phiên tòa theo yêu cầu cải cách tư pháp. Trong đó, đã có sự phân định rõ ba chức năng trong tố tụng gồm: Xét xử, buộc tội và bào chữa dựa trên cơ sở các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Tại các phiên tòa hình sự, Thẩm phán – chủ tọa phiên tòa luôn tạo điều kiện để người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại, cho người liên quan và những người tham gia tố tụng khác có quyền tranh tụng dân chủ, bình đẳng. Vì vậy, các vụ án hình sự đều được giải quyết, xét xử đúng thời hạn; chất lượng xét xử các vụ án không ngừng được nâng lên.
– Thứ 2: Thực hiện tốt công tác “dân vận” trong quá trình giải quyết, xét xử các vụ án hình sự
Mặc dù là các vụ án hình sự, tuy nhiên, trong quá trình giải quyết, Tòa án vẫn chú trọng thực hiện tốt công tác dân vận, hòa giải để những người tham gia tố tụng thỏa thuận giải quyết với nhau về vấn đề dân sự trong vụ án hình sự; đặc biệt trong năm qua, có 02 vụ án khởi tố theo yêu cầu của bị hại, sau khi Tòa án thụ lý, người bị hại đã rút yêu cầu khởi tố; Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án. Nhờ vậy mà góp phần giải quyết được những bức xúc, mâu thuẫn trong đời sống nhân dân, nhất là những trường hợp đã được các cơ quan tiến hành tố tụng điều tra, truy tố, xét xử.
– Thứ 3: Tăng cường tính nghiêm minh trong công tác giải quyết, xét xử
Khi giải quyết các vụ án hình sự, loại hình phạt, mức hình phạt đã áp dụng đều đúng pháp luật, đảm bảo tính nghiêm minh, đảm bảo tính răn đe, giáo dục riêng nhưng cũng đảm bảo được công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội trên địa bàn huyện, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Đối với vụ án hình sự mà bị cáo có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, đa phần Tòa án cấp phúc thẩm đều giữ nguyên án sơ thẩm, một số trường hợp giảm hình phạt cho bị cáo do tại cấp phúc thẩm phát sinh tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới (không có lỗi của Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm).
Ngoài ra, chất lượng các bản án, quyết định của Thẩm phán, của Hội đồng xét xử ngày càng được nâng cao và có chất lượng.
– Thứ 4: Việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm và công bố bản án
Việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm: Có 08 vụ án hình sự được lựa chọn tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm, đạt và vượt chỉ tiêu đề ra đối với mỗi Thẩm phán là 01 vụ/ 01 Thẩm phán. Việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm và tổ chức rút kinh nghiệm sau phiên tòa được thực hiện theo đúng hướng dẫn tại kế hoạch số 519/KH-TA ngày 16 tháng 11 năm 2017 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Nam. Phiên tòa được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định của pháp luật tố tụng, đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp cho các bên tham gia tố tụng, phần tranh tụng tại phiên tòa đảm bảo, HĐXX đưa ra phán quyết trên cơ sở đã xem xét đầy đủ, toàn diện các chứng cứ, các ý kiến của các bên tham gia tố tụng, kiểm sát viên, người bào chữa tại phiên tòa.
Việc công bố bản án, quyết định: Trong năm 2022, 100% bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, thuộc trường hợp phải công bố đều được công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử Tòa án nhân dân. Các bản án, quyết định đã công khai đều được mã hóa theo đúng quy định của pháp luật. Việc công bố các bản án đã tăng cường tính công khai minh bạch hoạt động xét xử của Tòa án và nhận được sự hưởng ứng từ dư luận, giúp người dân, cơ quan, tổ chức tiếp cận, giám sát, đánh giá phán quyết của Tòa án đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm của mỗi Thẩm phán trước phán quyết nhân danh Nhà nước.
– Thứ 5: Thực hiện tốt công tác phối hợp trong việc giải quyết, xét xử
Thực hiện tốt mối quan hệ phối hợp liên ngành giữa Công an, Viện kiểm sát, Tòa án trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử các vụ án trọng điểm, có tính chất phức tạp, dư luận quần chúng nhân dân quan tâm để cùng liên ngành thông tin, trao đổi, bàn bạc, tạo nên sự thống nhất, bảo đảm mọi hành vi phạm tội phải được khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng người, đúng tội, không làm oan người vô tội, không để lọt tội phạm. Trong năm, lãnh đạo Công an, Viện kiểm sát, Tòa án đã họp bàn xác định điều tra, truy tố, xét xử 03 vụ án điểm. Đối với những vụ án điểm, không có trường hợp nào phải trả hồ sơ điều tra bổ sung, thời gian xét xử nhanh, chất lượng xét xử tốt.
Tòa án phối hợp với Viện kiểm sát trong công tác xét xử: Đối với những vụ án có tính chất phức tạp, Tòa án, Viện kiểm sát cũng đã tổ chức cuộc họp liên ngành để Thẩm phán, Kiểm sát viên báo cáo những vướng mắc về nội dung vụ án để lãnh đạo hai đơn vị thống nhất định hướng giải quyết. Vì vậy, trong thời gian qua, các vụ án đã được giải quyết đúng pháp luật; trong thời hạn luật định.
– Thứ 6: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội
Đây là biện pháp mang tính chất lâu dài để phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội nên được đơn vị đặc biệt quan tâm. Thông qua công tác giải quyết, xét xử, Thẩm phán, Thư ký thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật để cho những người tham gia tố tụng nhận thức được hậu quả và tính chất nguy hiểm của hành vi vi phạm, đồng thời phổ biến kiến thức pháp luật đến người dân để góp phần hạn chế vi phạm pháp luật xảy ra.
– Thứ 7: Thực hiện tốt công tác phối hợp với Đoàn Hội thẩm nhân dân
Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân thường xuyên trao đổi kinh nghiệm nghiên cứu, xét xử án và các văn bản pháp luật; nhất là các văn bản pháp luật mới. Tất cả Hội thẩm nhân dân đều tích cực tham gia xét xử khi được phân công và đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình theo quy định pháp luật. Trong quá trình xét xử, các vị đều thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm của những người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân trong công tác xét xử tại Tòa án; chất lượng xét xử được nâng lên.
Ngoài ra, thời gian qua, đơn vị đã chú trọng tăng cường công tác, giáo dục chính trị, đạo đức lối sống cho cán bộ công chức, người lao động nói chung và người tiến hành tố tụng nói riêng; thực hiện Quy tắc ứng xử và đạo đức Thẩm phán gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nhờ vậy mà Thẩm phán, Thư ký giữ vững bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, “phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”.
Bài viết của Nguyễn Thị Thanh Tuyên – Tòa án nhân dân huyện Tiên Phước
